Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Trần Thu Hà Diễn Ngâm Phần 29

Thật là tuyệt vời Thu Hà ngâm hai bài thơ của tôi: “ Anh Là Cơn Gío Bay Qua“ và “ Nửa Gối Ân Tình“.  Tôi nghe mà xúc động nao nao cả cõi lòng. Bài thơ thứ nhất viết về một câu chuyện tình có thực của tôi khi đó tôi còn là một chàng trai 27 tuổi có yêu một cô gái 19 tuổi và bài thơ thứ hai cảm dịch từ thơ Đinh Hùng cũng là một câu chuyện tình có thực của anh. Để tri ân Thu Hà, tôi sẽ bình giảng hai bài thơ làm món quà tinh thần để lại cho hậu thế nhân dịp năm Đinh Dậu làm kỷ niệm.

Anh Là Cơn Gió Bay Qua

“Anh đến với em như là cơn gió

Một thoáng qua bên suối lệ ê chề

Anh làm gió em theo làn mây trắng

Để ngàn thu nuối tiếc bến sông quê“

Đời tôi qủa như cánh chim bằng lướt sóng đại dương, như cơn gío lốc cuốn qua các giai đoạn trường tình đầy kịch tính bi tráng,  giông tố cát bụi. Người con gái đó cũng là một dấu ấn khó quên trong tâm hồn thi sĩ của tôi.  Chính bà chị ruột em vào một buổi chiều đã dẫn em đến nhà tôi. Như tiếng xét ái tình vì em  hao hao giống như một người con Việt Nam mà tôi quen bên nước Đức. Em còn trắng trẻo xinh xắn hơn cô kia nhiều, cô gái kia để lại cho tôi một vết thuơng lòng thì em lại là một vết hàn mới cho tôi.

Tôi gặp em vào năm đàu 1980, rồi lại chia ly sau vài tháng, vì họ nhà gái thách cưới cao và mãi sau này 28 năm sau, nhớ lại các sự kiện sảy ra, tôi thấy như còn mang một món nợ ân tình mà viết thành bài thơ.

Món Nợ Ân Tình

Trải gió bụi bao phen ân oán

Sóng ba đào tủi hận nguồn cơn

Chúng sinh muôn cõi dương trần

Cánh bèo tan hợp ái ân chan hoà

Dẫu chẳng thuận kiếp xưa tiền định

Cưỡng làm chi số mệnh an bài

Người ơi gặp gỡ làm chi

Cho thêm sầu oán cho đời thêm cay

Say mê ai đặt bày quăng lưới

Ao hồ sâu bắt cái thủy chung

Trái duyên buộc chỉ tơ hồng

Cho đời vương lụy mang lòng sinh nghi

Dồn thế bí đường đi nước bước

Theo dấu chân đám rước qua sông

Thuyền qua bến vắng đò suông

Ngậm ngùi đôi ngả sầu vương canh tàn

Đời trai trẻ tủi hờn cố quốc

Chót sinh ra chẳng được như lòng

Nuôi con luống những cầu mong

Công thành danh toại xứng giòng nho gia

Bao mộng ước thành ra mây gió

Bút nghiên thành bỏ xó ai hay

Bon chen là giống đua đòi

Không thần không thế thành người bỏ đi

Dễ cam chiụ một đời hèn kém

Trí nam nhi chiụ ngậm bồ hòn

Trông ra bốn bể sầu than

Kiếp này giun dế tro tàn lá bay

Gạt nước mắt cho hay phương sách

Phải xuất dương cứu cánh cho đời

Tự mình giải phóng mình thôi

Vì cây dây cuốn một thời đau thương....

2008 Lu Hà


Nàng sinh năm Tý tuổi con chuột đó là tính theo âm lịch, còn tính theo dương lịch có khi lại tuổi sửu. Tôi năm nhâm thìn tuổi con rồng. Người Hà Nội hay gọi bố mẹ đẻ của mình là cậu mợ. Bà mẹ cô ta bảo: Anh về bảo cha mẹ mang đồ xính lễ tới ăn hỏi dạm ngõ đàng hoàng theo phong thục sẽ gả con gái cho. Nhưng khi đến lại giở qủe chê ít và thách cưới cao. Mưu mô do ông anh cả nhà cô ta muốn đào mỏ, mình thì lấy đâu mà lắm của nả? Bà mẹ mới chối khéo: Anh sinh năm rồng sợ con bé nhà này mạng yểu, rồng nó ép chết chuột. Tôi bảo: Mợ ơi, con gái mợ thân phận con chuột nay gặp rồng là cái phúc cái may cho nòi chuột rồi. Rồng là đấng quân vương anh hùng nó không thèm ép chết chuột đâu mà sợ. Nó sẽ yêu chiều âu yếm nâng đỡ chuột. Chuột khôn kén được chồng hiền lại là tuổi rồng hẳn hoi thì cứ nép vào vây rồng mà sống lo gì? Đáng lý phải mừng sao lại chối từ, làm dang dở đời con gái  mợ đi? Chúng con yêu nhau chân thành lại phải luôn luôn lo sợ dưới cái nơm của anh cả lúc nào cũng chăm chăm úp xuống, nếu ông anh cả chả có phần gì? Khổng Tử dạy sai rồi: Tại gia tòng phụ, ký gía tòng phu, phu tử tòng tử. Nhà này cậu vẫn còn sống đó sao mợ cứ phải nghe lời ông anh cả?

 Sau thấy nói bã bọt mép không lại với họ hàng nhà ấy nên đám cưới hủy bỏ. Họ mạc ở mạn ngược gồng gánh gạo nếp đậu xanh gà vịt ngan ngỗng về Hà Nội để làm lễ cưới cậu cả ngôi thái tử dòng họ, bố mình vội vã điện về quê: Stop! Không cưới xin chi hết, cuộc hôn nhân hủy bỏ rồi, làm mấy bà dì bà thím nhà mình cũng cụt hứng tẽn tò và gồng gánh trở lại.

Nhà gái mắc phải sai lầm cứ tưởng mình mê gái và ngu xuẩn lắm. Cái vẻ bên ngoài nho nhã phong độ văn nhân nhưng đầu óc mình cũng sâu sắc biết nhìn xa trông rộng. Vả lại thằng đàn ông nó như cái nơm cá, nó úp con cá này không được thì nó úp con cá khác. Mình biết mình là thứ nam châm biết hút các lực hấp dẫn của tinh tú trời đất, lại do tinh cha huyết mẹ tác tạo thành. Thật ra mình yêu cái thân mình trước sau đến yêu một người đàn bà. Mình không phải loại mắt trắng môi thâm, cứ yêu mình đi có sao cái tình còn để lại thiên thu vạn cổ, có mất đi đâu mà thiệt?

Chắc cô nàng bây giờ cũng cưới được ông chồng giàu sụ. Mà giàu sụ ở Việt Nam chỉ có buôn gian bán lậu con cái cán bộ đảng đục khoét bòn rút của dân mà ra. Sống vậy cũng bấp bênh không biết có hạnh phúc không? Kể cũng may là mình không cưới cô ta, chứ mình cứ u mê háo sắc lăn lộn theo đuổi đến cùng, cứ dính  chặt vào bạc mặt ra, và bị kẹt lại ở Việt Nam thì cũng chỉ như giun dế mà thôi. Mình không ham làm giàu, không có tài kinh doanh, chỉ thích an nhàn thơ phú thôi. Cho nên sau vụ cưới hụt này mình hiểu ra : Ở Việt Nam rất khó sống phải tìm cách bươn ra nước ngoài mới có tương lai.

“Anh vẫn thế vẫn chai lỳ năm tháng

Tóc sương bay vương nặng nỗi ưu sầu

Đời vỡ mộng quán trần gian u ám

Ru hồn người bước tới cõi thâm sâu“

Người Phật Giáo và Kitô giáo coi cuộc đời ta chỉ là nghỉ tạm nơi quán trọ trần gian. Cái đích ta cần tới là Thiên Quốc của Chúa Giêsu và Phật Quốc của Đức Thích Ca. Muốn hiểu sâu ý nghĩa các bạn hãy đọc bài thơ sau của tôi:

Hành Trang Đơn Giản

hoạ thơ Ngọc Bích

Thấm thoát thoi đưa Hạc đã già

Vô thường tạo hoá khéo nhẩn nha

Hành trang đơn giản là may mắn

Nặng gánh cho đời ta tránh xa…

Con cháu vui vầy luôn có nhau

Traỉ qua năm tháng nắng mưa thâu

Thong dong ta sống đời vui vẻ

Hạnh phúc sân ga buổi xế tà…

Vầng dương lặng lẽ qua song cưả

Nhắn nhủ đời thường nhẹ chuyến qua

Hành lý mang theo là trí tuệ

Tình yêu dương thế chưá sân ga

Quán trọ trần gian đêm thiết tha

Chia tay bịn rịn lúc đi xa

Sân ga sương đọng hồn lưu luyến

Nấp bóng hoàng hôn phủ mái nhà

Bạn hãy cùng ta nâng chén sầu

Đêm nay dù dẫu phải đi xa

Phong trần cổ lục đầy thương nhớ

Nuối tiếc làm chi cánh Hạc già

5.10.2009 Lu Hà

“Đời chỉ đẹp khi linh hồn bất tử

Soi tinh cầu để lại nét xinh tươi

Sống và chết có gì đâu em nhỉ

Em bơ phờ than khóc cánh hoa rơi“

Liệu có linh hồn bất tử không? Theo tôi là có. Vậy ta phải cùng với Pasteur mà nói rằng :" Thật là mỉa mai cho lòng con người, nếu phải nói như những người duy vật rằng : Chết là hết, Chết là trở về hư vô".

“Đừng tủi hận én xuân về ngắn ngủi

Thương cuộc tình rũ rượi dưới phong ba

Yêu nắng sớm reo vui cùng hoa lá

Rồi tan đi trong nắng nhạt dương tà“

Chim én là biểu tượng của mùa xuân là mùa của tình yêu.

“Xưa em nói nguyện cùng anh son sắt

Thuyền đầy trăng bốn bể khắp chân trời

Nghe họ mạc nên em thành thách đố

Anh ngậm ngùi cơn gió thoảng chơi vơi“

Khổ thơ này mô tả tình yêu nam nữ thề non hẹn biển, và tiến tới hôn nhân. Nhưng họ mặc nhà gái xúc xiểm vì nghe nói nhà trai chỉ có một con lợn đang vỗ béo chừng 1 tạ, cũng chẳng bõ nhờn mép và chắc gì họ chiu mang sang nhà gái một nửa để chi viện, nên mới hỏi: Có chửa hay sao mà cưới gấp thế? Dân gian cũng có câu: Cưới vợ phải cưới liền tay chớ để lâu ngày lắm kẻ dèm pha. Cưới liền tay cũng bị dèm pha cả hai đầu thì coi như bị dồn vào ngõ cụt , tránh sao khỏi miệng đời thị phi.

“Đám cưới không nên bạn bè thất thố

Cánh rồng bay lồng lộn hận trời cao

Con chuột nhắt nép mình trong hang tối

Tuổi tý thìn sao trọn gối hương trao“

Đám cưới phải hủy, hôn nhân không thành. Tôi lại là một loại đàn ông rất cao ngạo. Chính bên nhà gái nhiều người bảo, tôi giống như chàng Kim Trọng. Tôi nghĩ bụng lấy vợ kiểu này như đi mua vợ, vay nợ để làm đám cưới to cho nhà gái nở mặt nở mày vẻ vang, sau này mình phải nai lưng ra làm trả nợ như nô lệ thì còn đâu là tình yêu, trở thành căm thù giằn vặt gìay vò nhau. Sao mình ngu qúa vậy? Mình là kẻ đa mưu túc trí không lẽ giở trò mèo gạo cho vào nấu thành cơm coi như sự đã rồi, vả lại cũng không còn cơ hội nữa và mình còn đâu đáng mặt đấng tu mi nam tử tráng khí trượng phu? Con gái thiên hạ đâu đã chết hết cả. Còn khối cô phơi phới ngoài đường kia, cùng lắm dở chiêu mặt dày tán đường, mồm mép văn chương như mình đâu chịu lép vế vả lại mình có phải đui què mẻ sứt gì cho cam? Bố mình an ủi định giới thiệu con gái các ông tướng ông tá gì đó chỗ quen biết ngày xưa, mình gạt đi con không thích địa vi tiền của. Con chỉ thích con gái đẹp và đáng như nàng Tây Thi và Chiêu Quân. Qua cách nói chuyện con thừa hiểu tâm tính họ, không sợ lo lấy phải nữ qủy đâu?

Tôi nghĩ bụng kiểu này còn khối thằng đàn ông Hà Nội để mốc đồ ra. Tính đàn ông Việt Nam đa số lại rất chày cốu cố đấm ăn xôi, có quen cô nào thì lỳ lợm hàng mấy năm trời đến nhà chơi chỉ tổ tốn nước chè, thuốc lá cho cha mẹ  đám con gái mà thôi, cuối cùng một đoạn giải dút cũng không có. Gìa móp đít ra cũng không lấy được vợ. Tính tôi  lại rất coi trọng yếu tố nòi giống, phải có con nối giõi trước 30 tuổi. Lúc đó mới 27 tuổi tôi đã lo có con chống mũ gậy rồi, suy tư cách nghĩ của tôi khác hẳn với mọi thanh niên Viêt Nam thời đó rất sợ có con cái. Chỉ cốt chơi gái cho sướng thân rồi chối bỏ trách nhiệm.

Thôi khôn ngoan nhất tìm cách ra nước ngoài mà yêu môt cô Tây, đám cưới đơn giản dăm ba người tới dự là đủ. Chủ yếu là đăng ký kết hôn ở ngoài toà thị chính thành phố. Các vùng miền núi dân tộc thiểu số  Việt Nam còn phong tục cướp vợ, không lẽ lên miền núi ở? Tôi sinh năm nhâm thìn gọi là tuổi rồng. Còn cô ta tuổi tý nên mới có chữ cánh rồng bay, con chuột nhắt là vậy.

“Nay anh đã phong trần từng nếm trải

Hồn thơ say theo nốt nhạc cung đàn

Đêm nguyệt bạch bao nàng tiên giáng thế

Mộng điệp hồ son phấn mãi chưa tan…!“
2.10.2017 Lu Hà

Sau vụ cưới hụt này, tôi trở nên đắt hàng, lắm cô yêu và tôi yêu lại chân thành, cô nào tôi cũng làm thơ kỷ niệm. Vì nhân duyên tiền định không lấy được nhau thì đành phải chịu vậy. Cô nào lấy được tôi coi như trúng vé sổ số độc đắc vậy, không phải tiền bạc mà là tình nghĩa. Tính tôi rất tình cảm ướt át nhân hậu :
“ Mộng điệp hồ son phấn mãi chưa tan…!“
Tôi rất âu yếm vuốt ve phụ nữ, khéo chiều chuộng có nhiều sáng tạo theo từng cung đoạn đúng quy trình.

Bằng chứng tinh thần làm rất nhiều thơ tình với các cô kiều nữ trên facebook. Các bạn đều rõ cả.

1.2.2017 Lu Hà