Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 35

 

Cố thi sĩ Đinh Hùng viết bài thơ 7 chữ “ Gặp Nhau Lần Cuối“ 7 khổ 28 câu. Tôi cảm dịch sang thể thơ song thất lục bát có rút ngắn lại còn 6 khổ 24 câu. Thời thi sĩ Đinh Hùng là thời kỳ thơ mới phát triển, các vị thi sĩ  nhà ta có xu hướng biến đổi thơ đường luật thất ngôn bát cú hay tứ tuyệt thành thể thơ 7 chữ trường thiên không cần đối câu đối chữ nữa để tả tình. Có sự lạ xuất hiện thêm thơ 8

chữ nhưng song thất lục bát thì lại viết rất ít là một điều đáng tiếc. Thơ song thất lục bát rất hợp với lối ngâm thơ tao đàn. Có lẽ song thất lục bát làm ra là để ngâm nga. Thật là tôi có duyên may mới gặp cô Trần Thu Hà trên cõi đời này, cô ta lại có sở trường về ngâm thơ, riêng thơ song thất lục bát rất hợp với âm điệu Huế. Nghe sao mà réo rắt thanh cao thế, chả khác chi nơi cung đình vua chúa phong lưu đài các ngày xưa vậy.


Chỉ Một Đêm Thôi

Cảm dịch thơ Đinh Hùng: Gặp Nhau Lần Cuối

Đinh Hùng là người có sở trường làm thơ theo lối tuợng trưng siêu hình học. Tôi cảm dịch thơ anh dĩ nhiên cũng là theo trường phái siêu nhiên hư hảo huyền hoặc phiêu linh, thả hồn dong chơi nơi chân trời góc biển, cả  trên thiên đàng, thiên thai, bồng lai và mộ địa suối vàng âm u. Chỉ một đêm thôi là đủ thỏa mãn với khát khao của linh hồn.

“Ngồi bên cạnh em buồn rười rượi

Đau đáu nhìn buốt nhói tim đau

Tập thư nay đã úa màu

Mưa thu lã chã nát nhàu cỏ cây“

Đây là Đinh Hùng đấy chứ không phải tôi đâu nhé. Tôi chỉ là kẻ mượn hồn thoát xác ve mà thôi. Tôi chả có cô người yêu nào xấu số mệnh yểu đoản thọ chết sớm cả. Thi sĩ nhớ người yêu dở tập bản thảo hay sổ thơ mà tưởng tuợng ra có người con gái ngồi cạnh mình.

“Giun dế khóc canh chầy lảo đảo

Ngọn đèn mờ hư ảo bờ môi

Hôn nhau lần cuối thì thôi

Năm nào gió thoảng bồi hồi lòng anh“

Đây là kiểu hôn gió chứ không phải ngáp gió. Linh hồn lạc vào cõi hư vô, miền vô thức mới có. Qúy lắm đấy không phải ai cũng dễ mà mơ màng có cảm giác, ảo giác như vậy.

“Bình hương cũ cũng đành chịu vậy

Em của anh run rẩy tàn nhang

Bàn tay mềm mại nhẹ nhàng

Xót xa bướm trắng mơ màng dần xa “

Một cảnh giới liêu trai ma mị. Đọc đến đâu qúy vị cũng phải nên nhắm mắt lại mà mường tuợng ra như thế, như thế và như thế nhé…. Để hiểu thấu đáo ý nghĩa của chữ: Bình Huơng cũ, tàn nhang, bướm trắng mời các bạn tham khảo thêm:

Nhớ đồi Tím Hoa Sim

kính tặng nhà thơ Hữu Loan

Gió sớm hương về sợi nắng thu

Bâng khuâng tâm dạ giọt sương tà

Thương chàng thi sĩ dòng sông mã

Nhớ vợ hồn ma hẹn bóng chờ

Nước mắt thành sông suối đã lâu

Nỗi niềm đau khổ suốt canh thâu

Trái tim thi sĩ tình trong trắng

Hồn đã ghi sâu tấm mộng đầu

Tôi đọc bài thơ của Hữu Loan

Tấm lòng thương vợ hỡi thi nhân

Gọi anh như thuở ngày xưa đó

Khắc khoải trong tim một nỗi buồn

Tức tưởi người đi tiếng nghẹn ngào

Thương anh vệ quốc cuả ngày xưa

Hành quân ngang trái muà sim chín

Tím cả lòng anh những xế tà

Mái tóc còn xanh ửng má đào

Tình nàng dấu kín lúc khi nào?

Mẹ cha dạm hỏi mà chẳng biết

Như quả tim non trái chín muà

Từ chiến khu ba anh đã về

Không đòi áo cưới gái làng quê

Hương thơm giản dị màu sim tím

Thơm mái tóc xanh hẹn nỗi thề

Mấy ngày nghỉ phép cưới là đi

Đọng lại môi anh một nụ cười

Thương em gái nhỏ chiều quê ấy

Trằn trọc mưa rừng nhớ mãi thôi

Anh biết làm sao được hở trời

Dòng sông rờn rợn quấn em đi

Lưả tình đôi lưá muà sim chín

Chẳng trọn tuần trăng hẹn lỗi rồi….

Anh chạy về thăm bóng xế tàn

Mẹ ngồi mộ tối khóc thương con

Bình hoa ngày cưới tàn đông lạnh

Mái tóc còn xanh búi chưả tròn

Số kiếp loài người bạc thế sao?

Thương anh vệ quốc thuở khi nào

Phu thê chăn gối chưa tròn tháng

Mà đã âm dương cách trở sầu

Nặng nghĩa ân tình ôi thế nhân

Bài thơ muôn thuở nấc nguồn cơn

Thương đau cho dấu đồi sim tím

Nhớ hẹn chiều quê lúc xế tàn

Nếu phải một đời đi vắng xa

Tình quê Nam Việt vẫn bao la

Hôm nay ngồi đọc đồi sim tím

Vương vấn lòng ai nỗi nhớ nhà….

24.8. 2008 Lu Hà

Thắp Nén Hương Sầu

chuyển thể thơ Hữu Loan: Màu Tím Hoa Sim

Phận là gái ba anh bộ đội

Xa gia đình ở mãi chiến khu

Em trai còn bé ngây thơ

Vẫn chưa biết nói mẹ già em thương

Tôi Hữu Loan người chồng vệ quốc

Đợi chờ em mái tóc còn xanh

Kết hôn ngày đẹp tháng lành

Không đòi áo cưới, yêu anh trọn đời

Tôi tranh thủ mấy ngày vội vã

Đôi giày đinh tầm tã hành quân

Bùn lầy lưá tuổi đang xuân

Em cười xinh xắn tâm hồn ngất ngây

Chàng độc đáo em say giản dị

Tình vợ chồng đắm đuối yên vui

Cưới xong buồn bã ra đi

Mấy ngày nghỉ phép ngậm ngùi trăng suông

Cứ ái ngại tào khang nồng thắm

Gái có chồng ảm đạm chiến tranh

Cuộc đời vệ quốc chiến binh

Biết đâu vĩnh biệt khi mình hy sinh?

Cũng khối kẻ rừng xanh núi đỏ

Nắm xương tàn cổ độ trăng thu

Linh hồn lạc lối quê nhà

Tìm người vợ trẻ mịt mù mưa rơi!

Nhưng không chết người trai khói lưả

Mà chết người em gái hậu phương

Em tôi một buổi bên sông

Cuốn trôi rờn rợn thê lương não nùng

Tôi xin phép về làng thăm mộ

Mẹ tôi ngồi lã chã thương đau

Chiếc bình hoa cưới ngày xưa

Muội tàn bám lạnh âu sầu âm u

Thương mái tóc vẫn chưa tròn búi

Vội ra đi buồn tủi hoàng hôn

Ái ân chưa trọn trăng tuần

Để anh côi cút tấm thân phong trần

Vẫn chưa thuả lời trăn ý trối

Dặn gì nhau lần cuối em ơi!

Ngày xưa đồi tím sương rơi

Áo em cũng tím lòng tôi ngẹn ngào

Tôi nhớ lại đèn khuya vắng vẻ

Một mình em vá áo cho chồng

Miệt mài trọn cả đêm trường

Bát cơm miếng nước tình thương dạt dào

Chiều Đông bắc rừng mưa u ám

Ba người anh thê thảm bi thương

Cái tin em gái trôi sông

Đi nhanh hơn cả lấy chồng mừng vui!

Gió thu sớm ngậm ngùi mây nước

Dòng sông quê bàng bạc trăng tàn

Em trai mới lớn chưá chan

Ngỡ ngàng ảnh chị lệ tràn bờ mi

Gió hiu hắt mây trời bảng lảng

Chiều hành quân qua những đồi sim

Cỏ vàng héo uá trong tim

Nỗi buồn day rứt im lìm bước đi

Muà sim chín lòng tôi tha thiết

Cảnh chiều hoang biền biệt Ninh ơi!

Ai hò biển lá xa xôi

Vô tình ác ý giưã đời thương đau...

Chiều hoang tím vàng thu chẳng dứt

Tôi ngân nga da diết lời ca

Áo anh sứt chỉ đường tà

Vợ anh chết sớm mẹ già chưa khâu...

Muà sim chín càng đau rớm lệ

Gió thông reo tê tái hồn thơ

Nấm mồ cỏ dại hoang vu

Có ai thắp nén hương sầu cho tôi!

20.3.2010 Lu Hà

“Tóc lõa xõa mây ngà trăng lạnh

Mùi phấn son đỏng đảnh buông lơi

Thôi miên ánh mắt nụ cười

Lạc miền huyền diệu tìm nơi tự tình“

Tả cảnh tư tình với hồn ma trinh nữ.

“Dòng lệ chảy dáng hình tiều tụy

Ướt thấm vai túy lúy men say

Rượu cồn nửa chén đêm nay

Để rồi ly biệt chuỗi ngày sầu tang“

Rượu cồn là loại rượu mạnh. Các loại thức uống có chứa cồn lên men đã được biết đến từ thời tiền sử. Người Ai Cập và người Sumer là những người đầu tiên sản xuất bia và sau đó là rượu vang dùng các loại men hoang dã. Muốn hiểu thêm sức mạnh của rượu cồn và con gái đẹp mời các bạn tham khảo bài thơ:

Bởi Vì Tại Cô

Cô xinh như một giấc nồng

Cồn cào men rượu má hồng nôn nao

Khối ông cụ ngả mũ chào

Lão bà cay đắng nghẹn ngào châu sa

Tôi đây đâu đã về già

Ngắm cô mà tưởng ta bà đảo điên

Ngẫm mình thoát tục mơ tiên

Trần gian dan díu luỵ phiền tương tư

Sương thu dầu dãi mái đầu

Hồn trinh ngây ngất bên cầu nỉ non

Dập dìu sóng nước đòi cơn

Chắp tay tôi lạy môi son mắt huyền

Sông thương bể ái triền miên

Đời tôi còn khổ con thuyền bơ vơ

Làm sao tìm được bến bờ

Bọt bèo xuôi nguợc mịt mờ than ôi!

Thôi cô đừng có trêu ngươi

Phây phây mình ngọc bồi hồi trái tim

Để tôi mỏi mỏi cánh đi tìm

Quan quan mỏi miệng cánh chim rã rời..

Bao giờ tôi sẽ lên trời

Sáu đường lục đạo chơi vơi phũ phàng

Quên đi ảo mộng thiên đàng

Luân hồi trôi nổi bởi nàng Tiên Nga.

cảm tác từ bức ảnh

12.7.2012 Lu Hà

“Em trở về dở dang cánh hạc

Cõi trần gian xào xạc lá thu

Hàng phong ảo não âm u

Vẳng nghe tiếng hát điệu ru vẳng hồn!“

16.1.2017 Lu Hà

Cuộc ân ái nửa vời, nụ hôn nửa vời bởi vì thí chủ, hành gỉa đã hết cơn mơ mộng. Đã tự kiểm soát được tri giác của mình vào lúc gà gáy sáng hay khi ánh bình minh le lói, chim ngoài vườn cúc trái hót líu lô. Thì người tình cũng trở về quê huơng vĩnh hằng như cánh chim hạc vậy. Ta chỉ còn nghe đâu đó hàng thông reo, điệu ru vẳng hồn thật là ảo não.

1.3.2017 Lu Hà