Thứ Sáu, 7 tháng 2, 2020

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 86


Tài Mệnh Tương Đố
“Video 22“

“Bốn trăm lạng ép tằm thành kén
Mã Giám Sinh rành rẽ đứng lên
Thẹn thùng má phấn thuyền quyên
Ăn thì ở xổi đậu nghiền thành tương“


Tằm là ấu trùng của loài bướm tằm đã được thuần hóa từ: "sâu tằm của cây dâu tằm". Nó là loài côn trùng sinh tơ có giá trị kinh tế quan trọng. Tằm ăn lá dâu tằm trắng, nhưng nó cũng có thể ăn lá của bất kỳ cây nào thuộc chi dâu tằm. Nó hoàn toàn phụ thuộc vào con người và không có mặt trong tự nhiên hoang dã. Tằm phải ăn lá dâu một thời gian rồi nhả tơ cuốn quanh mình mới thành cái kén. Sau khi cho vào nồi luộc kéo kết tơ ra thì lòi ra ấu trùng ta gọi là con nhộng ăn rất ngon với cơm. Câu thơ có ý nói với 400 lạng bạc tên Mã Giám Sinh đã ép gái vị thành niên thành đàn bà vì khi đó Kiều mới có 15 hay 16 tuổi? Ngày nay có thể phạm tội hình sự tội buôn bán trẻ em. Mã đã bất chấp tội ác đã vội vã nghiền đậu non thành tương, quả thực sau đó Mã đã cưỡng hiếp nàng Kiều.

“Kẻ già dặn đào hương quen hái
Người ngây thơ tê tái lòng đau
Họ Chung kíp báo cho mau
Tính đường lo lót trước sau mọi bề

Đưa canh thiếp não nề tê dại
Liệu rõ ngày nạp thái vu qui
Tờ mây khế ước này ghi
Khất từ chữ ký muộn gì Vương ông“

Họ Chung thì giục giã mau có tiền để lo lót các cửa. Kiều rất thông minh không chịu ký tên viện cớ mình còn trẻ con phải để cho cha ký vào tờ khế ước, ngày nay gọi là bản hợp đồng

“Mã chưa dám buông tuồng sàm sỡ
Sợ quá đà thất thố chi chăng ?
Ngọc kia dầm ván thung thăng
Trước sau lạc lối cung hằng thỏa thuê

Mắt hấp háy đê mê thấp thỏm
Con mồi ngon đã tóm chặt tay
Trước sau  rồi cũng đến ngày
Lò hương lứa cháy vui vày canh thâu“

Câu thơ mô tả sự thèm khát dâm dục của tên râu xanh già Mã Giám Sinh, tôi viết bằng chữ Việt rất dễ hiểu chẳng Tây Tàu Nhật gì mà cần phải giảng giải ý nghĩa. Khi nghe nói đến tiền thì bọn nha lại sâu mọt tạm thời tháo gông cùm cho Vương ông ký vào tờ khế ước. Cảnh ngộ được miêu tả bằng thơ rất cụ thể chi tiết bi ai

“Kiều ủ dột mày châu ai điếu
Bầy sai nha tả hữu thước dài
Chậm dề một lão một trai
Tạm thời tháo khóa bi ai chất chồng

Thương bà lão cơn giông cuồng nộ
Khóc Thúy Kiều đau khổ xót xa
Búa rìu sấm sét ác ma
Liều thân vật vã theo đà tường vôi

Đầu máu chảy hồn côi lạc xứ
Tiếng rên la phụ tử tình thân
Dần dần tỉnh lại ân cần
Kẻ trông người nắm đỡ đần khuyên can

Thân bồ liễu hồng nhan bạc mệnh
Đường trần ai khấp khểnh gian nan
Công cha nghĩa mẹ ngút ngàn
Dâng thư luống thẹn muôn vàn nàng Oanh

Thua ả Lý năm canh ủ rũ
Quyết bán thân máu mủ hay sao?
Thương cha tuổi hạc đã cao
Một cây cù mộc gánh bao nhiêu cành“

Đời nhà Hán có Thuần Vu Ý làm quan đất tề. Vợ chồng ông không có con trai, chỉ sinh được 5 con gái, Đề Oanh là gái út.

Thuần Vu Ý mắc tội lớn phải ra tòa đại hình. Khi bị quân lính bắt giải về kinh để tử hình, nàng Đề Oanh đi theo cha đến kinh thành. Đề Oanh dâng thư lên Hán Văn Đế tâu rằng, nếu cha chết đi, cũng không mảy may đền được chút tội; nay thân gái này khẩn thiết xin vua được cho vào cung làm cung nhân hèn  mọn chỉ xin được làm sạch sẽ cho vua sau mỗi lần vua đi vệ sinh, để chuộc tội một phần nào cho cha. Hán Văn Đế đọc thư của nàng Đề Oanh thấy lời lẽ thống thiết chân thành mà cảm động vì lòng hiếu hạnh của nàng nên tha tội chết cho Thuần Vu Ý.

Thời Hán Vũ Đế, ở quận Mân Trung đất Đông Việt, trong một cái hang sâu có con rắn khổng lồ; dân chúng trong vùng rất kinh hãi, gọi là thần rắn. Hàng năm phải cung cho thần rắn một người con gái đồng trinh thì dân mới yên ổn làm ăn. Nhưng dần cũng hết, tìm đâu ra con gái. Bấy giờ ở huyện Tương Lạc, có nàng Lý Ký, nhà nghèo xơ xác, cả cha mẹ đều bệnh năng không tiền thuốc thang. Nàng Lý đã trốn cha mẹ, đến cửa quan tự nguyện bán mình nộp mạng cho rắn, rồi nhờ chuyển tiền về cho cha mẹ.

Nàng xin quan lệnh ban cho một cây gươm bén và một con chó dữ. Vào bên trong hang, nàng thả chó dữ ra chiến đấu với rắn, và dùng gươm chém rắn từng khúc. Dư Thiện là cháu lâu đời của Việt Câu Tiễn được Hán Vũ Đế phong vương ở đất Đông Việt. Biết được chuyện người con gái hiếu thảo, can trường, Đông Việt vương đã đón ả Lý về làm vợ.

“Đời con phận liễu mong manh vậy
Hoa dập vùi còn thấy lá xanh
Một hai thưa thốt ngọn ngành
Giờ lâu ông cũng phải đành nghe theo

Thôi cũng chịu hắt heo gió thổi
Cuối đường hầm tìm lối thoát ra
Mong sao cứu được cửa nhà
Đền ơn tấc cỏ mưa sa bụi đời“

26.11.2019 Lu Hà

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét