Bình thơ Giang Hoa và Lu Hà
Giấc Điệp
Thềm khuya lặng lẽ gót sen hường
Giửa buổi thu tàn vọng bến Tương
Gió thổi âm tràn leo ngõ mộng
Đèn khêu bóng đổ giậu loang tường
Suơng trời mộng bể chòm sao tụ
Sợi gió tơ trời ảnh liễu vương
Ngọc võ vầng trăng cài dải yếm
Bồng lai cảnh điệp giấc miên trường.
9.5.2016 Giang Hoa
Nguyễn Du trong đoạn trường tân thanh, khi Kim Trọng nghe nàng Kiều gảy ngón đàn xưa có 4 câu lục bát:
"...Khúc đâu đầm ấm dượng hoà,
Ấy là hồ điệp hay là Trang sinh
Khúc đàn êm ái xuân tình
Ấy là Thục Ðế hay mình Ðỗ quyên?
Trang Sinh nằm mộng hóa bướm là con hồ điệp, còn Thục Đế vua nước Thục nhớ nước thuơng nhà hồn hóa thành con chim cuốc hay là chim đỗ quyên. Nữ sĩ Giang Hoa gọi bài thơ là Giấc Điệp hẳn có ý hoài cổ, mộng xưa nỗi niềm thiếu phu lẻ loi một mình một bóng cô đơn canh khuya:
"Thềm khuya lặng lẽ gót sen hường
Giữa buổi thu tàn vọng bến Tương "
Thềm khuya trăng lên soi bóng thiếu phụ lặng lẽ gót sen hồng thoảng nụ môi hường lấm tấm hạt sương hòa quện từng giọt nước mắt tuôn trào đổ ra bến Tương Giang
Tương Giang, còn gọi là Tiêu Tương, khi vua Thuấn mất, hai bà phi là Nga Hoàng và Nữ Anh thương tiếc không nguôi, hết vật vã thảm thiết trong cung, lại ra bờ sông Tương khóc than đêm ngày. Nước mắt hai bà nhỏ xuống bờ trúc, làm cho trúc ở đây nổi lên những đường vân đẹp như mây sóng ẩn hiện....
"Gió thổi âm tràn leo ngõ mộng
Đèn khêu bóng đổ giậu loang tường "
Gió thổi mang theo cả cái lạnh của thanh khí, hay âm hồn tử khí len lỏi vào trong từng bờ tre khóm trúc giậu đổ bìm leo, dấu cỏ rêu phong, cầu ao giếng nước, lối ngõ đường xưa như trong mộng giấc mộng hồ điệp của Trang Sinh vậy.
Đèn khêu là trăng soi sao sáng hay đom đóm lập loè bay đều là hình ảnh tượng trưng trong lòng người thiếu phụ có thể qúa chồng hay bị bỏ rơi. Cái bóng mình liêu xiêu đổ xuống như những dây leo mồng tơi sống bám vào bờ giậu hay gọi là hàng rào trong vườn nhà. Không nhất thiết cứ phải ngọn đèn dầu hay đèn điện trong phòng. Cảnh tượng ngổn ngang đổ nát loang lổ bên bức tường phía bên ngoài thât là buồm thảm.
"Sương trời mộng bể chòm sao tụ
Sợi gió tơ trời ảnh liễu vương "
Mộng lòng mộng hồn đã tiêu tan nhưng giọt suơng trời rơi lã chả còn hy vọng giấc mộng ái tình lênh đênh ngoài biển khơi các chòm sao hội tụ lại trong dải sông ngân hay gọi là ngân hà. Sợi tơ trời về một cuộc tình dang dở nhờ gió thổi mà còn vương bên cành liễu. Liễu bồ, liễu thanh thanh, rặng liễu, cành liễu là chỉ hình ảnh giới quần thoa yếm đào má phấn môi son.
"Ngọc võ vầng trăng cài dải yếm
Bồng lai cảnh điệp giấc miên trường."
Thường thì những mối bận tâm thế tục sẽ chỉ mang lại đau khổ và thất vọng trong đời này và đời sau. Những sự xuất hiện của sinh tử thì chẳng có gì là bền vững, luôn luôn thay đổi và vô thường, như tia chớp vụt sáng qua bầu trời đêm. Có sinh ắt có tử, trăng khuyết hoa tàn nguyệt lặn. Bèo bọt hợp tan
Hình ảnh ngọc võ vàng chỉ người con đẹp thân trắng như ngọc mặt như vầng trăng thu vì rầu rĩ vàng võ úa vàng cài dải yếm khuê phòng, chán nản thiu ngủ mà mơ cảnh hồ điệp bướm trắng lạc vào giấc mộng mê man bơ vơ thiên trường...
Sầu Vương Lối Mộng
hoạ thơ Giang Hoa: Giấc Điệp
Vườn thanh chậm rãi nét môi hường
Thiếu phụ cô phòng nhỏ hạt tương
Mưa ủ hàng phong hồn viễn vọng
Tàn hương nhang khói mộng quanh tường
Mây bay bảng lảng ngàn thu đọng
Lá rụng bâng khuâng rặng trúc vương
Thiên cổ cung đàn sầu tuyết hận
Gối loan ướt đẫm suốt canh trường!
9.5.2016 Lu Hà
Sau khi đọc thơ Giang Hoa lão phu họa luôn thành bài:"Sầu Vương Lối Mộng ". Tả tâm trạng buồn thiếu phụ đêm trăng thu sầu. Trước khi bình từng câu .Xin đọc bài thơ lão phu càm tác từ thơ Tản Đà suy gấn nghĩ xa tạo ra một cảm hứng về trăng khi lòng người buồn :
Ngắm Trăng Hoài Cổ
cảm xúc khi đọc thơ Tản Đà: Đêm Thu Trông Trăng
Đêm trăng sáng một mình ta ngắm
Trăng hỡi trăng, còn thắm mãi không?
Ngồi buồn vơ vẩn mênh mông
Nửa hồn ngơ ngác cánh đồng quạnh hiu
Nghĩ muôn vật liu điu rồng phượng
Kiếp hóa sinh lạc hướng ra chi
Thần oai vũ trụ có khi
Hình thù cổ quái thầm thì giọt mưa
Hoa kia nở xuân thừa chan chứa
Gái tơ rồi qúa lứa bảo gìa
Anh hùng lỡ vận ra rìa
Tao nhân mặc khách đầm đìa lệ rơi!
Thương cha mẹ trọn đời lận đận
Cái cùng con tủi hận giang sơn
Kén tằm rút ruột đòi cơn
Bướm ong xơ xác giận hờn chơi vơi
Sông có khúc lòng người có lúc
Khách đa tình trống giục bước mau
Nhanh lên dâu bể nhạt màu
Cỏ cây héo úa nát nhàu tuổi xuân
Trăng ngây ngất vu thần sơn nữ
Giọt sương rơi nhũ đá phôi phai
Long lanh tuyết ngọc hương nhài
Cùng ta đắm đuối thiên thai mộng hoài
Soi kim cổ những ai chăng tá
Hòn vọng phu thiếu phụ hồn trinh
Túi da quằn quại bóng hình
Tiền đường sóng vỗ chung tình Kiều Nhi
Sầu Thục Đế rầm rì giun dế
Tiếng cuốc kêu nhân thế khổ đau
Lập lòe đom đóm chen nhau
Nghìn xưa để lại vàng thau ánh vàng!
23.3.2015 Lu Hà
Và đây:
"Vườn thanh chậm rãi nét môi hường
Thiếu phụ cô phòng nhỏ hạt tương "
Người thiếu phụ lòng buồn càm thấy cô đơn chậm rãi lê từng bước chân trong vườn đêm trăng thanh nhỏ từng giọt nước ta gọi là giọt tương tư hay giọt lệ bên dòng Tương Giang.
Hàng cây thông cây bàng cây me cây số chịu nhiều gió bảo ta thường gọi là hàng phong. Qua nhiều trận mưa cành lá uớt đẫm ủ rũ, mang một tâm trạng hồn trinh thiếu phụ mợ màng viển vông, trong nhà thì bát nhang huơng khói tàn lạnh, bài vị trên bàn thơ người quá cồ là ai đó có thẻ chồng cha mẹ hay anh em trong nhà... Dưới ngọn đèn in cái bóng của mình lên tường hay mường tưởng thấy chiếc bóng người đã ra đi...
"Mưa ủ hàng phong hồn viễn vọng
Tàn hương nhang khói mộng quanh tường"
Nỗi buồn người thiếu phụ xa chồng hay mất người yêu Hà lão phu đã từng mô tả:
Thương Cánh Hoa Tim
hoạ Hai Sắc Hoa TiGon cuả T.T.Kh
Nhớ muà năm ngoái đoá TiGon
Thoang thoảng hương bay gợi nỗi buồn
Tôi thấy lòng mình tê tái quá
Ngậm ngùi thương mãi buổi hoàng hôn
Thuở đó ngày xưa dưới nắng hồng
Rì rào gió thoảng lót bờ phong
Ngây thơ tôi vẫn tin đời đẹp
Muôn cánh hoa tim chẳng biến lòng.
Tôi biết làm sao được hở trời !
Người đi biền biệt áng mây trôi
Đường xa vút bóng mờ sương thẳm
Để lại vườn tình hoa lá rơi !
Người vẫn thường hay đứng ngắm tôi
Mê say nét bút vẽ hoa cười
Chân dung vương vấn hồn thi sĩ
Mái tóc mây bay sợi rối bời .
Thơ thẩn chiều nay lại nhớ người
Một muà hoa trắng cuả xa xôi
TiGon lả tả rèm buông phủ
Lạnh lẽo đèn khuya lệ nến rời !
Một bước chân đi phận lỡ làng
Dưới dàn thiên lý khóc thương tang
Ngoài kia sương muối rơi nhiều lắm
Ai biết đời tôi chịu dở dang ?
Pháo nổ hoàng hôn ngớ ngẩn thu
Cuộc đời như thể giấc chiêm bao
Người đi xa lắm tôi buồn nhớ
Áo trắng cô dâu gió lững lờ…
Tôi nhớ thương ai hận một đời
Buồng không lạnh ngắt chỉ mình tôi
Chồng tôi năm tháng sao hờ hững
Cỏ uá cành khô cách biệt rồi…!
Eỏ lả lược gương trống trải nhà
Buồn xem tiểu thuyết đoá hoa xưa
Có ai viết cánh hoa tim vỡ
Như thể lòng tôi tuyết trắng pha
Tôi vẫn không quên tiếng thở dài
Ngày xưa người đã nhắc cho tôi
Tình ta như cánh hoa tim vỡ
Anh sợ đời ta cũng thế thôi.
Tôi nhớ canh khuya tiếng gọi đò
Bên bờ sông vắng lá vàng thu
Đường phong xa thẳm mù sương cát
Dấu bóng người xưa vẫn nhạt nhoà
Sau trước thì tôi đã lấy chồng
Ngàn thu buồn lắm bóng tà dương
Hoàng hôn phủ xuống đời tôi khổ
Người ở phương xa có tủi lòng ?
15.2.2010 Lu Hà
"Mây bay bảng lảng ngàn thu đọng
Lá rụng bâng khuâng rặng trúc vương"
Mây trời thì luôn có từ thuở trời đất phân chia, mang theo trăm nghìn vạn mớ linh hồn người ta còn đọng lại thành những sương giọt mưa buồn thảm sầu thu. Trần gian thì cảnh lá rung rụng chỉ sự tàn héo của đời người ngắn ngủi trầm luân, bâng khuâng nuối tiếc vuơng vấn tuổi thanh mai trúc mã duyên đẹp ý nồng tào khang ân ái...
"Thiên cổ cung đàn sầu tuyết hận
Gối loan ướt đẫm suốt canh trường!"
Đàn đứt dây cung chỉ mối tình tan vỡ một một oán hận thiên cổ tới nay là hình ảnh gối loan chỉ sư chung chạ phối ngâu đực cái nay chỉ con loan mà thiếu phụng.
Khúc Tư Mã phượng cầu" tức là khúc "Phượng cầu hoàng" mà Tư Mã Tương Như gảy tỏ tình với Trác Văn Quân. Ðây là một khúc đàn tình tứ lãng mạn khá đẹp chỉ sư giao hoan kết bái phu thê.
Chia loan rẽ thúy chỉ hình ảnh gỉa định chia phôi giữa chàng Tư Mã và nàng Văn quân, nên mới cảnh thiếu phụ gối loan ướt đẫm suốt canh truờng .
9.5.2016 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét