Thứ Sáu, 25 tháng 6, 2021

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 150

 


Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 21“

 

Đây là một truyện thơ dài viết theo thể song thất lục bát, cũng có chương hồi tình tiết gay cấn, nghệ thuật thắt nút cởi nút, tạo mâu thuẫn rồi giải quyết mâu thuẫn nên chỉ mong được nghệ sĩ Thu Hà nhận ra khi diễn ngâm. Đây không phải là một bài thơ bình thường mà là một sự đan xen cứ hai câu thất thì lại hai câu lục bát. Đặc điểm của hai câu song thất chỉ cần chú ý chữ cuối cùng của câu 1 phải vần với chữ số 5 của câu 2 như chữ „“đó“ vần với chữ “tỏ“. còn câu 2 chữ số 3 luôn luôn là vần bằng như chữ “riêng” ở đây. Câu đầu tiên: Chuyện kể tiếp nguyệt có 4 vần trắc liên tiếp, nên theo tôi ngâm được thì ngâm không thì đọc thơ, nói thơ là tốt nhất. Thơ đường luật trong mấy nghìn năm nay các nhà nho phần lớn chỉ đọc, ngày nay mới có người ngâm như Thúy Mùi ngâm thơ Hồ Xuân Hương vậy.

 

“Chuyện kể tiếp Nguyệt Nga khi đó

Nỗi lòng riêng bày tỏ với cha

Nguyện thề một dải Ngân hà

Trọn đời chung thủy thiết tha cùng chàng

 

Lục Vân Tiên là trang tuấn kiệt

Bức truyền thần da diết xiết bao

Vào ra rơm rớm má đào

Trời xanh vời vợi nghẹn ngào nhớ ai“

 

Nàng Kiều Nguyệt Nga kể từ khi được Lục vân Tiên ra tay cứu thoát khỏi bọn cướp Phong Lai sinh ra ốm tương tư sầu cảm ngày mong đêm nhớ. Nàng vẽ một bức truyền thần về chàng họ Lục bằng trí nhớ tuyệt vời của mình và thưa với cha quan tri phủ Hà Khê về mối tình này, cũng vừa lúc cha nàng được nhà vua phong lên chức thái khanh quản luôn cả địa hạt Đông Thành quê nhà chàng Lục vân Tiên.

 

“Phủ Hà Khê khâm sai đón rước

Kiều lão gia lên chức thái khanh

Quản luôn địa hạt Đông Thành

Ra tờ thông cáo thi hành quan nha

 

Sai quân đến tận nhà họ Lục

Mang bức thư hối thúc đi liền

Kiều công hỏi Lục Vân tiên

Hai dòng lệ chảy sầu miên não nùng

 

Quan thượng phẩm gạn gùng cho rõ

Lục ông đành bày tỏ nguồn cơn

Bấy lâu mưa gió chập chờn

Hồn ma bóng quế tủi hờn lá bay

 

Thiên hạ đồn chẳng may uổng mạng

Tháng ngày dài bóng dáng mất tiêu

Thân già lạnh lẽo cô liêu

Mong con trở lại sớm chiều ngóng tin

 

Chỉ còn biết đứng nhìn cánh nhạn

Cuối chân trời lẻ bạn xa đàn

Thái công cảm động vô vàn

Sau màn nghe hết khóc than nàng Kiều

 

Kiều Nguyệt Nga một điều chắc chắn

Vẫn tin chàng mắc nạn nơi đâu?

Sá gì bãi bể nương dâu

Dù cho gặp lại mái đầu hoa râm

 

Lòng nàng đã quyết tâm chờ đợi

Mời ngay vào con mới thưa lời

Nguyệt Nga nước mắt tuôn rơi

Chỉ tay bức họa phải người này chăng?

 

Ông giật mình ngỡ ngàng thổn thức

Treo trên tường đúng Lục Vân Tiên

Bấy lâu nàng vẫn chẳng quên

Trăm năm ôm mối lương duyên thề nguyền

 

Khách má hồng thuyền quyên mấy kẻ

Giờ hiểu ra con trẻ đi đâu

Nắng mưa dầu dãi mái đầu

Để cha trông đợi bể dâu đoạn trường

 

Sống hay chết tha phương xứ lạ

Bóng hoàng hôn muôn ngả ly tao

Thương thay phận gái má đào

Thầm yêu trộm nhớ anh hào  trần ai

 

Quan Thái Khanh trâm cài một bóng

Con gái tôi mong ngóng đợi chờ

Suốt ngày thơ thẩn ngẩn ngơ

Hai đầu nỗi nhớ đôi bờ đại dương

 

Chút tiền bạc tình thương thơ dại

Xin ông đừng ngần ngại nhận cho

Thày đồ cũng chẳng đáng lo

Vườn rau ao cá học trò đông vui

 

Tiếc kẻ sĩ dập vùi biển cả

Phận hồng nhan vàng đá sắt son

Kiều công lòng cũng héo hon

Mây trôi bèo dạt nước non sụt sùi

 

Thương con gái lui cui sớm tối

Ngày lại ngày tiếp nối không thôi

Thư cưu trống mái có đôi

Tơ duyên Nguyệt Lão than ôi kiếp người!”

 

Cả đoạn thơ thuần túy tiếng Việt; viết rất dễ hiểu. Theo tôi không cần bình giảng nhiều. Riêng về cấp bậc trong chế độ quân chủ Việt Nam  thời nhà Nguyễn nửa bán đầu thế kỷ 19 mà cụ Nguyễn Đình Chiểu sống tôi xin lược kê ra đây:

 

Chánh nhất phẩm gồm Tam công (tam thái): Thái sư, Thái phó, Thái bảo

 hay chức Thừa tướng

Chánh nhị phẩm có Tam thiếu: Thiếu sư, Thiếu phó, Thiếu bảo

 Tòng nhị phẩm Lục bộ thượng thư: Lại bộ, Hộ bộ, Lễ bộ, Binh bộ, Công bộ, Hình bộ

Chánh tam phẩm gồm: Phủ doãn Kinh đô, Đại lý tự khanh, Đô ngự sử

chức Thái khanh của Kiều Công vào hàng chánh tam phẩm. Một chức quan khá to. Như vậy Kiều Công và Lục Công đã gặp nhau để bàn về hôn sự giữa đôi trẻ đang yêu nhau.

 

1.1.2020 Lu Hà

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét