Thứ Sáu, 25 tháng 6, 2021

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 148

 

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 18“

 

Tôi nghĩ cụ Nguyễn Đình Chiểu xây dựng nhân vật Hớn Minh có thể do ảnh hưởng bởi nhân vật Từ Hải trong truyện Kiều của cụ Nguyễn Du và nhân vật Lỗ Đạt tức Hoa hoà thượng Lỗ trí Thâm trong truyện Thủy Hử của nhà văn Thi Nại Am bên Tàu. Cả ba đều là hòa thượng, tính cách rất giống nhau, anh hùng trượng nghĩa hảo hán giang hồ tuấn kiệt. Nhưng Hớn Minh này sau khi giúp triều đình thì ung dung tự tại tiếp tục tu hành, tuổi thọ rất cao không chết oan uổng như Từ Hải và Lỗ trí Thâm oán hận đầy mình. Còn tôi cứ theo cái sườn thơ lục bát định sẵn của cụ Nguyễn đình Chiểu mà cảm xúc ra thơ song thất lục bát. Một thể thơ rất thích hợp cho việc diễn ngâm theo nền nhạc truyền thống của dân tộc như đàn tỳ bà, đàn tranh, sáo, nhị, trống, phách v.v...

 

“Trang tuấn kiệt dáng hình sắt đá

Lão tiều phu vội vã phân bua

Biết thày ở một ngôi chùa

Chân kinh võ thuật bốn mùa thảnh thơi

 

Lão đi rừng gặp người bị nạn

Lục Vân Tiên mừng bạn cố tri

Hớn Minh quỳ xuống tức thì

Có hai lạng bạc nhâm nhi tuổi già

 

Công lão trượng khắc bia trong dạ

Tiều phu cười vàng đá gì đâu

Một mình sương gió dãi dầu

Chẳng màng danh lợi sang giàu ngày mai

 

Lộc rừng gánh hai vai đủ sống

Cũng qua ngày nghe trống cầm canh

Hồng trần xa lánh ẩn danh

Hươu nai suối mát trăng thanh bạn cùng

 

Hai ngã biết anh hùng tương ngộ

Hỏi họ tên để nhớ tạ ơn

Lão tiều trở lại lâm sơn

Ung dung rìu búa dập dờn cỏ may“

 

Trước hết Du thần đưa Lục vân Tiên bị Võ ác nhân bỏ rơi lăn lóc sắp chết đói và kiệt sức bên ngoài hang đá vào một khu rừng rậm, rồi lại được một Tiều phu đi ngang qua bắt gặp đang bị hôn mê bất tỉnh, khi tiều phu sờ tay lên hai lỗ mũi vần còn hơi thở, mới cõng cái xác nửa hồn mây về nhà thì lại gặp Hớn Minh người em kết nghiã của Lục vân Tiên. Lúc này Hớn Minh đang là một vị Hòa thượng trẻ trụ trì một ngôi chùa nhỏ tựa như cái am mây ở nơi hẻo lánh miền sơn cước hoang dã. Hớn Minh xin thay ông lão đốn củi nhận chăm sóc Lục vân Tiên tận tình. Huynh đệ hàn huyên kể chuyện về nhau, đã trải ra những gian lao vất vả nguy hiểm ra sao?

 

“Về tới chùa vào ngay câu chuyện

Huynh làm sao lại đến nơi đây?

Mù lòa tàn tật nhường này

Biết bao cạm bẫy đọa đày não thân

 

Vân Tiên kể tinh thần chao đảo

Nhận thư nhà cấp báo mẫu thân

Bỏ thi người đã từ trần

Tiểu đồng mắc nạn tiểu nhân hại người

 

Bị xô xuống biển khơi hút chết

Họ Võ kia muốn giết mình đi

Dật dờ như cánh chim di

Phận bèo trôi dạt vân vi nơi này

 

Còn Hớn Minh từ ngày huynh đệ

Võ miếu kia mới kể ngọn ngành

Vẫn chưa đi tới kinh thành

Loan Minh quan huyện bạo hành dân oan

 

Ngã Đặng Sinh lăng loàn hống hách

Gái nhà lành đành hạch nhiễu nhương

Giữa đường gặp kẻ bất lương

Ra tay trừ ác mà vương án đày

 

Quận Sóc Phang chuỗi ngày thảm thiết

Thù gãy chân muốn giết đệ đi

Đặng Sinh sai lính một khi

Thức ăn bỏ độc xác thì bỏ bao

 

Chúng chẳng ngờ mưu cao kế hiểm

Cai tù kia dấu diếm làm chi

Anh hào mã thượng tương tri

Mai danh ẩn tánh trụ trì chùa thương

 

Đệ vượt ngục mà nương cửa Phật

Bỗng thấy huynh lật đật tới đây

Thôi thì tới bước đường này

Ở nơi thanh tịnh tìm thày thuốc thang“

 

 

 

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 19“

 

“Lục Vân Tiên hai hàng lệ nhỏ

Bình châu sa lại nhớ xuân đường

Tuổi cao mưa gió thất thường

Làm sao biết được cố hương tủi sầu

 

Chòm mây bạc chân cầu thảm thiết

Cánh chim trời biền biệt tha phương

Heo may ngọn cỏ thê lương

Hữu tam bất hiếu mạch tương ứa trào“

 

Bình châu sa chỉ nước mắt tuôn ra như từ trong một cái bình châu. Xuân đườn là tiếng chỉ cha, xuân huyên chỉ mẹ tương tự như cách gọi trong truyện Kiều vậy.

 

Mạnh tử viết: “Bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại.

Thuấn bất cáo nhi thú, vị vô hậu dã. Quân tử di vi do cáo dã”

Ý  của Mạnh tử cho rằng: “Tội bất hiếu có ba điều, mà không con nối dõi là lớn nhất. Vua Thuấn lấy vợ mà không thưa trình, xin phép cha mẹ, cũng vì sợ tội không con nối dõi. Vì thế đối với người quân tử kể như ngài đã thưa trình”.

 

Lục vân Tiên không chỉ buồn thương nhớ cha già đang ngày đêm mong mỏi đợi con trở về mà còn nhớ cả chú Tiểu đồng luôn theo hầu cận mình, không biết bây giờ thất lạc trôi dạt ở đâu?

 

“Thương tiểu đồng gian lao vất vả

Cũng vì mình mà đã chết oan

Quặn đau chín khúc ruột gan

Sương rơi đầu ngõ dao hàn cắt da

 

Vào những lúc chiều tà xế bóng

Một mình cha mong ngóng con về

Phong ba dặm nẻo sơn khê

Dập vùi biển hận bốn bề bão giông“

 

Hớn Minh chỉ còn biết vỗ về động viên an ủi huynh trưởng cố vượt qua khổ nạn này, nhật nguyệt tức mặt trời mặt trăng khi mờ khi sáng, hy vọng hết cơn bĩ cực lại có ngày thái lại. Tận cùng tắc biến ai mà biết được, đấng trượng phu tang bồng hồ hải không dễ để mình bị vùi dập mãi?

 

“Đấng trượng phu tang bồng hồ hải

Hớn Minh khuyên oan trái vô vàn

Sinh ra phải chịu nguy nan

Hai vầng nhật nguyệt thế gian tỏ mờ

 

Rồi có lúc thiên cơ lại đến

Khương Tử Nha vinh hiển trọn đời

Cam La mưu trí hơn người

Mới mười hai tuổi một thời lừng danh“

 

Khương Tử Nha được biết đến như một vị tướng tài vĩ đại và là người góp phần lập nên sự nghiệp nhà Chu kéo dài hơn 800 năm, là triều đại kéo dài nhất trong lịch sử Trung Quốc. Ông trở nên nổi tiếng trong văn hóa Đông Á qua điển tích Thái Công điếu ng ư, Thái Công câu cá hay còn gọi là Lã Vọng câu cá.

 

Cam La mưu sĩ thời Chiến quốc, năm 12 tuổi thờ Lã Bất Vi, tể tướng nhà Tần. ông được cử đi sứ nước Triệu, thuyết phục vua Triệu cắt đất 5 thành dâng Tần. Khi trở về, Cam La được Tần phong làm Thượng Khanh.

 

“Lục Vân Tiên thôi đành chờ đợi

Luyện võ công cùng với Hớn Minh

Nỗi lòng hiếu tử trung trinh

Cam lai khổ tận thần linh trợ phù

 

Hết bĩ cực âm u bóng tối

Động lòng trời mở lối đường mây

Cha con xum họp vui vầy

Tào khang ân nghĩa vơi đầy nỉ non“

 

Lục vân Tiên ở trong chùa nhỏ hàng ngày cùng Hớn Minh luyện võ công, sức khỏe đã dần dần hồi phục mười phần đã được bảy tám phần, riêng đôi mắt vẫn bị mù lòa, không có thuốc nào chữa khỏi. Lục vân Tiên rất nhớ cha già và hình bóng nàng Kiều nguyệt Nga in đậm trong tâm trí chàng.

 

“Giờ kể đến Thể Loan hớn hở

Dồi phấn son nhăn nhở Võ Công

Quỳnh Trang khấp khởi ngóng trông

Đợi Vương Tử Trực tơ hồng xe duyên

 

Trai anh hùng thuyền quyên ái mộ

Quan trạng nguyên hạ cố đến chơi

Vợ chồng vội vã ra mời

Thể Loan yểu điệu nụ cười lả lơi

 

Vương Tử Trực chơi vơi trước ngõ

Huynh trưởng đâu chẳng có ở đây?

Anh em bát nước vơi đầy

Tuy hai là một hẹn ngày hàn huyên“

 

Khi trạng nguyên cả văn lẫn Võ vương Tử trực đến nhà chơi thì không thấy đại ca Lục vân Tiên đâu? Chàng rất lấy làm ngạc nhiên khó hiểu…mà không có lời giải đáp thỏa đáng.

 

“Võ phú hộ huỳnh tuyền xa lắc

Họ Lục kia đã thác lâu rồi

Bệnh tình nguy kịch than ôi!

Thuốc nào chữa khỏi mệnh trời lìa xa

 

Vợ chồng lão làm ma tử tế

Lập đàn chay đủ lễ chiêu hồn

Cờ đen bóng quạ chập chờn

Cánh đồng hoang dã tủi hờn tóc xanh“

 

Vương tử Trực thất kinh choáng váng khi nghe hung tin Lục Vân Tiên đã từ trần. Muốn biết chuyện gì sảy ra giữa Phan kim Liên và võ Tòng hay Võ thể Loan và Vương tử Trực xin mời nghe video 20 sẽ rõ.

 

31.12.2019 Lu Hà

 

 


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét