Hồng Nhan Bạc Mệnh

Bình thơ Giang Hoa và Lu Hà


Cẩm Tú Quỳnh ...

Ngọc nữ nhìn say cẩm tú Quỳnh

Bên vườn huyễn ảo ánh huyền linh

Ngày thu trúc liễu nghiêng bờ cội

Buổi hạ tùng thông rũ bóng mình

Trải bút tơ hồng tô ngõ đẹp

Buông mành nghĩa thắm dệt đường xinh

Thuyền trăng chở mộng đêm hồn lãng

Suối nhạc trầm mê giữa bể tình ...

22.05.2016 Giang Hoa

Hoa Tú Cầu

Họa thơ Giang Hoa: Cẩm Tú Quỳnh…

Lầu hoa hiu quạnh đóa thu quỳnh

Bướm trắng mờ sương quện khói linh

Thổn thức năm canh sương nguyệt bạch

Nghẹn ngào sáu khắc nắng hồng xinh

Thuyền mây chấp chới ngồi ôm bóng

Gác ngọc chông chênh đứng tựa mình

Tùng bách héo hon thương dáng liễu

Gieo cầu ng ười đợi chút hương tình…!

22.5.2016 Lu Hà

Hoa Cẩm Tú Cầu còn gọi là Dương Tú Cầu, hay Tử Dương nghe nói mọc nhiều ở tỉnh Đà Lạt. Vì hoa có dáng vẻ mềm mại giống như hoa Quỳnh nên Giang Hoa gọi là Cẩm Tú Quỳnh. Tôi thấy loại hoa này to bằng cái bát hình cầu sặc sỡ đủ các màu, cánh mỏng yếu ớt như  kiếp phận hồng nhan bạc mệnh. Tôi tránh rườm rà về nguồn gốc ý nghĩa sự tích loài hoa mà xin phân tích luôn hai bài thơ đường mà Giang Hoa và Lu Hà đã làm: “ Cẩm Tú Quỳnh“ và“ Hoa Tú Cầu“

Giang Hoa:
“Ngọc nữ nhìn say cẩm tú Quỳnh

Bên vườn huyễn ảo ánh huyền linh“

Lu Hà:
“Lầu hoa hiu quạnh đóa thu quỳnh

Bướm trắng mờ sương quện khói linh“

Trong các sách cổ nhà Phật hay Đạo Giáo ta vẫn thường nghe về Thái Chân và Ngọc Nữ. Riêng Ngọc Nữ còn gọi là Long Nữ, con gái của Long Vương theo hầu Phật Bà Quan Thế Âm Bồ Tát cùng với Hồng Hài Nhi con trai Ngưu Ma Vương .Cả hai đều được phong là thiện tài đồng tử. Kẻ phàm trần cũng quen ví các cô tiểu thư con nhà khuê các là ngọc nữ vậy. Ngọc nữ hay cô gái đẹp say sưa với bông hoa cẩm tú quỳnh hình quả cầu bên vườn một cảm gíac huyền ảo lung linh có khác chi cảnh ngộ con bướm trắng đơn côi hiu quạnh trong lầu hoa ngào ngạt hương thu, sương mờ mong manh như làn khói bay.

Giang Hoa:

"Ngày thu trúc liễu nghiêng bờ cội

Buổi hạ tùng thông rũ bóng mình"

Lu Hà:

"Thổn thức năm canh sương nguyệt bạch

Nghẹn ngào sáu khắc nắng hồng xinh"

Cùng cảnh ngộ chia sẻ với hoa cẩm tú cầu ngày thu trúc liễu nghiêng gốc và cả mùa hạ cùng tùng thông rũ bóng hình. Chứng tỏ hoa cẩm tú cầu có mặt cả 4 mùa tượng trưng cho tình yêu và sự thay đổi màu sắc, tính tình, phải chăng giống như sự hừng hờ của một cô gái xinh đẹp kiêu sa trước sự tán tỉnh dụ dỗ của cánh đàn ông?

Hoa cũng như lòng người thổn thức phiền muộn năm canh, còn ban ngày thì nghẹn ngào sáu khắc cả khi nắng hồng xinh buớm ong dìu dặt.
Hoa cũng như lòng người thổn thức phiền muộn năm canh, còn ban ngày thì nghẹn ngào sáu khắc cả khi nắng hồng xinh buớm ong dìu dặt.

Theo lịch xưa, để tính thời gian trong một ngày và một đêm, người ta chia ra làm 12 giờ, từ giờ Tý đến giờ Hợi. Ban ngày được tính bằng Khắc; ban đêm tính bằng Canh. Chúng ta thường nghe những câu quen thuộc:

Đêm năm canh, ngày sáu khắc .

Canh Một dọn cửa, dọn nhà

Canh Hai dệt cửi, canh Ba đi nằm...

Hoặc: Nửa đêm giờ Tý canh Ba…

Trong Nam có hoa cẩm tú cầu hay cẩm tú quỳnh dáng vẻ giống như ngoài Bắc có hoa mẫu đơn, các cánh hoa chen chúc nhau to bẳng quả cam quả bưởi, khối hình cầu. Theo như tại hạ đọc qua vài truyền thuyết là chúa của các loài hoa đều gắn liền với nhũng câu chyện tình sử bi ai.

Lời Nguyền Năm Xưa *

cảm xúc tấm hình Gina thần nữ hoa mẫu đơn

Ai hay câu chuyện mẫu đơn

Phu nhân Tào Quốc giận hờn tướng công

Nghìn thu hương thắm sắc hồng

Thanh tao yểu điệu điện rồng quân vương

Đa tình kẻ sĩ yêu thương

Quản chi mưa gió trèo tường tới thăm

Nồng nàn dưới ánh trăng rằm

Câu thần nối chữ tơ tằm kén mang

Nào ngờ ân nghĩa tào khang

Trang Sinh hóa bướm mơ màng mộng hoa

Ngậm ngùi châu nhỏ lệ nhòa

Nghìn thu biền biệt một tòa thiên nhiên

Mảnh mai thục nữ thuyền quyên

Trúc mai xum họp thề nguyền năm xưa

Hỏi rằng thuê thỏa đã chưa

Ân ân ái ái cho vừa lòng nhau

Dù cho nhân thế bạc màu

Núi mòn bể cạn nát nhàu cỏ cây

Tìm nhau giây phút ngất ngây

Yến anh đàn hạc vui vầy đêm nay

* Theo tích hoa mẫu đơn ở Tào Châu, còn gọi là hoàng hoa và tích liêu trai của Bồ Tùng Linh

23.11.2014 Lu Hà

Giang Hoa:
“ Trải bút tơ hồng tô ngõ đẹp

Buông mành nghĩa thắm dệt đường xinh“

Lu Hà:
„ Thuyền mây chấp chới ngồi ôm bóng

Gác ngọc chông chênh đứng tựa mình“

Ngày xưa các tao nhân thi khách thường dùng bút lông chứ không dùng bút máy bút chì bi như ngày nay, bút lông để viết chữ nho chữ nôm như rồng bay phượng cuốn, tạo ra các bút pháp riêng, vẽ tranh thủy mạc chim hoa tô hồng trau chuốt cho ngõ mộng mành tơ thêu dệt đường tình duyên đẹp theo chí tưởng tượng phong phú đôi hạc bay, loan phụng, điệp hồ.... Thuyền mây chỉ người nam nhi quân tử lướt sóng biển khơi, sóng đánh tả tơi cột buồm xơ xác ngồi ôm bóng dưới ánh trăng đối lập với hình ảnh thiếu phụ cô đơn trong lầu ngọc gác hoa đứng tựa bên lan canh chập chờn bóng hình dưới ngọn đèn hay cũng dưới ánh trăng vàng...

Nỗi thuơng sầu định mệnh tình duyên mộng tưởng dang dở cách đây gần một chục năm thi sĩ Lu Hà đã viết thành những dòng tâm tư hồi tưởng trong thơ:

Sầu Cố Quốc

Khắc khoải nhớ mong dạ ngẩn ngơ

Thời gian dừng bước gió nương hoa

Rung rinh sương lệ vương tàu lá

Mai trúc đầm đìà hạt móc sa

Kỷ Sửu quay tơ hẹn cuối muà

Mong hoa đơm trái chị Hằng Nga

Sinh sôi nảy nở thêm nòi giống

Thương đoá trăng ngà dang dở xưa….

Quân tử chưa yên với cuộc đời

Ngậm ngùi than thở kiếp bèo trôi

Sông thương huyết mạch tình non nước

Món nợ quê hương rụng rã rời….

Họ mạc xa gần cũng ngóng trông

Khói hương tiên tổ vắng tàn nhang

Ra đi tức tưởi đau lòng cuốc

Thương cái gia gia để lỡ làng

Chiều nay lữ khách xa vời quá

Thơ thẩn bâng khuâng tưởng xế chiều

Ngũ Tử Tư còn sầu cố Quốc

Thân Ngô hồn Sở xót thương đau

Bể khổ luân hồi trong thế gian

Phong sương tuế nguyệt biết bao lần

Đền ơn tiên tổ ai thờ cúng

Huyết thống bao đời cho cháu con….!

27.1. 2009 Lu Hà

 Anh Vẫn Chờ Em

Anh vẫn chờ em nỗi thiết tha

Vẫn mong vẫn ngóng đợi từng giờ

Mà sao em vẫn còn e lệ

Như đoá trà mi thẹn cuối muà

Cũng chẳng sao đâu em khỏi lo

Cung đàn giản dị gió sương mơ

Giang tay nghe đón lòng ta gọi

Năm tháng xa xôi chẳng xoá mờ

Anh vẫn ngồi đây dạ vẩn vơ

Thương chàng cát sĩ thuở xa xưa

Chiều buông Phúc Xá hồn cô lẻ

Thơ thẩn bâng khuâng mộng ngẩn sầu

Anh vẫn ngồi đây bao thiết tha

Mong thời gian đến tiếng hoa xưa

Mắt huyền yểu điệu vương cành liễu

Tiếng vọng hồn xưa lỡ chuyến đò…

Anh vẫn ngồi đây đan tấm buồn

Mảnh tình dang dở vẫn chưa tan

Yêu em chẳng được như tâm nguyện

Tủi hận ra đi lạc nẻo trần

Anh vẫn ngồi đây nợ gánh tình

Tình huynh nghiã đệ hỏi trời xanh

Nhớ ai chiu chắt từ tấm bé

Giã từ biền biệt lệ vòng quanh

Anh vẫn ngồi đây để chờ em

Thương em gái nhỏ nụ tầm xuân

Tình huynh nghiã muội bao vương vấn

Năm tháng qua đi lệ ưá tràn

 24.1.12009 Lu Hà

Giang Hoa:
“ Thuyền trăng chở mộng đêm hồn lãng

Suối nhạc trầm mê giữa bể tình ...“

Lu Hà:
“Tùng bách héo hon thương dáng liễu

Gieo cầu người đợi chút hương tình…!“

Chàng thì lênh đênh ngoài biển khơi long đong trọn kiếp hải hồ như con thuyền tình chở mộng hồn phiêu diêu, lãng du mê trầm theo cơn mê suối nhạc bể tình. Nay sống mai chết không biết cuộc đời sẽ ra sao?

Thiếp thì vò võ một mình đến tùng bách cũng phải thuơng dáng liễu héo hon bạch mệnh hồng nhan thầm mong hảo cầu gieo trúng đầu người quân tử chờ đợi một chút lửa lòng hương tình mong manh...

Khi Kiều phải bán mình, lấy tiền lo lót quan trên để Vương ông, cha của Kiềuthoát khỏi cảnh tội tù bị người vu cáo, Vương ông đau lòng vật vã than khóc:

“…Nuôi con những ước về sau

Trao tơ phải lứa gieo cầu đáng nơi

Trời làm chi cực bấy trời

Này ai vu thác cho người hợp tan…“

"Trao tơ" có sách chép:

  Ðời nhà Ðường, Tể tướng Trương Gia Trinh có năm người con gái. Cả năm đều có sắc đẹp, mỗi người một vẻ, nhưng dáng người xấp xỉ ngang nhau. Họ Trương đương kén rể quý.

Có danh sĩ là Quách Nguyên Chấn đến cầu hôn. Trương thấy là bực tài danh nên rất bằng lòng, nhưng không biết phải gả cô nào?

  Cuối cùng họ Trương nghĩ ra một cách, cho năm người con gái ngồi sau màn, mỗi nàng cầm một sợi tơ màu khác nhau. Năm sợi tơ ấy treo lủng lẳng bên ngoài, không ai nhìn thấy được bóng nàng nào ở bên trong cả. Nếu Nguyên Chấn rút phải sợi tơ nào tất được kết duyên cùng nàng cầm sợi tơ ấy.

 Ðời nhà Ðường, khi Võ Hậu tiến quyền lập nên nhà Châu, nước Ðại Huyền có công chúa Cửu Hoàn, người có sắc đẹp lại có tài văn võ. Vua cha kén chọn phò mã. Nàng tâu với vua:

- Nhân duyên là do trời định. Vậy xin cha cho người lập một cái đài cao tại giáo trường, đồng thời thông báo cho các sắc dân trong nước, không phân biệt giàu nghèo xấu đẹp đều phải đến dự để tuyển lấy Phò mã. Riêng con có thêu một quả tú cầu. Ngày ấy, con sẽ khấn vái trời đất rồi lên lầu mà quăng quả tú cầu ấy xuống giữa đám đông. Nếu ai lượm được quả tú cầu thì con sẽ bằng lòng kết duyên người đó.

23.5.2016 Lu Hà